Intoleranties
Pseudo-allergieën en voedselintoleranties
Sporters kunnen intolerant zijn voor diverse voedingsbestanddelen; de meest frequente zijn biogene aminen zoals histamine en tyramine en de suikers fructose en/of lactose.
Tyramine en histamine zijn biogene amines die invloed kunnen hebben op de vervormbaarheid (dilatatie en contractie) van de bloedvaten en dus ook op de bloedcirculatie. Als de bloedcirculatie vermindert, worden er minder voedingsstoffen en zuurstof aangevoerd, en nog andere factoren die nodig zijn voor een vlugger herstel. Ook de afvalstoffen zoals CO2 en melkzuur worden minder efficiënt afgevoerd.
Gevolgen van pseudoallergieën
Pseudoallergieën kunnen leiden tot ontstekingen in het bindweefsel, dat de structuur vormt van spieren en pezen. Ze zetten zich steeds af op de gevoeligste plaatsen in het lichaam. Als de ontsteking chronisch wordt, krijg je problemen met botontwikkeling en kalkopname: en dat is beslist niet goed voor sportieve prestaties. Een tekort aan kalk verlaagt de botdensiteit en vermindert de spiercontractie, die noodzakelijk zijn bij het sporten.
Andere zwakke plekken zijn peesaanzetten, wat kan leiden tot knieklachten en rugproblemen. Overbelasting leidt in dit geval tot letsels.
Maar pseudoallergische reacties kunnen ook leiden tot andere klachten. Omdat bijvoorbeeld histamine met het bloed vervoerd wordt en dus ook andere organen kan bereiken, kunnen meerdere klachten op verschillende plaatsen in het lichaam optreden. De voorbeelden zijn legio: maagdarmpijn, braken of diarree, gewrichtspijnen, spierpijnen of langdurig spierherstel, verstoorde slaap met eventueel zweten 's nachts, astma en kortademigheid, bloeddrukschommelingen, hartkloppingen, vochtretentie, neusloop of niezen, jeuk, hoofdpijn, concentratie problemen, prikkelbaarheid, fibrose, osteoporose en botpijnen. Meestal gaan deze reacties gepaard met een vermoeidheidsgevoel.
Pseudoallergieën en biogene amines
Histamine speelt ook een rol bij de samentrekking van de gladde spieren van de bronchiën en de maagdarm tractus.
Sommige personen reageren op enkele voedingsmiddelen, anderen vertonen reacties door combinatie van verschillende voedingsmiddelen binnen eenzelfde maaltijd of tijdens dezelfde dag.
Andere uitlokkers zijn een forse inspanning of opwarming, hitte en koude. Op welke prikkel men reageert is voor elk individu verschillend.
Bepaalde enzymen in de darmwand en lever zorgen voor de neutralisatie van de biogene amines. Als de histaminesynthese in ons lichaam is toegenomen (bij stress, premenstrueel syndroom, ...) kunnen deze enzymen het moeilijk krijgen om de totale hoeveelheid biogene amines te verwerken. Daarom voelen vrouwelijke atleten zich vermoeider rond de menstruatieperiode, wanneer histamine minder wordt afgebroken. Sommige allergische mensen worden extra gevoelig voor voedingsmiddelen die histamine vrijzetten tijdens de 'moeilijke' seizoenen (pollen in de lente en de zomer en schimmels in de winter). Ook tijdens een infectie zijn er meer of sterkere reacties. Het is dus erg belangrijk voor atleten om voedingstriggers tijdens bepaalde periodes te vermijden.
Pseudo-allergieën en voedselintoleranties bij sporters
Er klopten in mijn praktijk diverse sporters bij me aan, die last hadden van vermoeidheid of niet goed herstelden na een sportieve prestatie. Bij velen onder hen heb ik pseudoallergieën en/of voedselintoleranties vastgesteld. Wat ik hier verder beschrijf, is gebaseerd op deze bevindingen.
Stress bij sporters
Door stress van training en wedstrijden komt dysbiose (ongunstige darmflora) soms voor bij sporters. Een goede darmflora is onmisbaar voor optimale opname van vitaminen en mineralen (anti-oxidanten), die essentieel zijn voor de neutralisatie van door de inspanning gegenereerde schadelijke stoffen (vrije radicalen). Als hier nog pseudoallergieën bijkomen, worden de reserves aan vitaminen en mineralen nog verder uitgeput. Dit alles kan dan leiden tot vermoeidheid, prestatievermindering, slecht herstel van blessures en bijkomende gezondheidsklachten.
Pseudoallergische reacties en intolerantie
Pseudoallergische reacties kunnen na het eten of zelfs 12 tot 24 uur na de maaltijd de kop opsteken en daardoor is het goed mogelijk dat klachten pas de volgende nacht of dag ontstaan. Door deze vertraging worden de klachten dikwijls niet meer in verband gebracht met het voedingsmiddel dat de reactie uitlokt (trigger). Hierdoor ontstaan chronische klachten zoals moeilijke recuperatie of chronische vermoeidheid...
Sommige sporters vertonen intolerantiereacties als ze te grote hoeveelheden fructose en/of lactose gebruiken. Deze suikers moeten normaal gesplitst worden bij de vertering en nadien opgenomen in het bloed. Bij sommige sporters is er een tekort aan het enzyme 'lactase' of is er een probleem met het transport van fructose in de dunne darm. Hierdoor worden de onverteerde suikers naar het colon getransporteerd, waar ze gefermenteerd worden door de bacteriële flora. Dit kan leiden tot winderigheid, krampen, misselijkheid, opgezette buik, diaree en hoofdpijn.
Sporters moeten ook voedingsmiddelen proberen vermijden die uitdroging (deshydratatie) in de hand werken. Uitdroging betekent immers slecht spierherstel en spierschade.
Opgelet met voedingssupplementen!
Raadpleeg steeds een deskundige voor eventuele aanvulling met voedingssupplementen. Ieder metabolisme is anders en te hoge dosissen kunnen schadelijk zijn