Wat in geval van Long-covid klachten en je maar niet hersteld?

Post-covid klachten

De meest gerapporteerde klachten (minimum 2 maanden duurtijd en onverklaarbaar door een alternatieve diagnose):

• vermoeidheid, 

• kortademigheid, druk op de borst of  hoesten

• hersenmist 

• maag-darmproblemen,

• slaapstoornissen,

• spier en gewrichtspijn

• geur en smaakverlies, 

• hoofdpijn, 

• hartkloppingen,

• geheugenproblemen  

• lage bloeddruk of duizeligheid

• angst- en stemmingsstoornissen, depressie

Gelijkenissen Long-covid en CVS/ME

Dit klachtenpatroon is duidelijk herkenbaar  bij het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS/ME) of het post-Lyme syndroom. Eveneens  de verhoogde gevoeligheid van het centrale zenuwstelsel is kenmerkend ook bij fibromyalgie. 

Immuun cellen, onze verdedigers

Bepaalde witte bloedcellen, de T -lymfocyten, macrofagen en Natural Killer cellen worden geactiveerd bij virale infecties zoals bij Covid-19 besmetting. Uit een studie blijkt dat juist deze virus verdedigers of T-lymfocyten drastisch dalen of uitgeput geraken bij sommige patiënten met een Covid-19. Vit C en zink zijn allebei belangrijk en zelfs complementair, vooral voor de activiteit van de T–lymfocyten. De International Society for Immuno Nutrition heeft aanbevolen de inname van vitamine E en D, zink en vitamine C bij oudere mensen te verhogen.

Een CVS/ME-studie toont aan dat veranderingen in de immuun processen / immuun cellen vergelijkbaar zijn bij zowel ME/CVS, chronische Lyme ziekte en Long COVID. 

Het is opvallend dat personen met CVS of fibromyalgie maar ook personen die opvallend veel last hebben van allergische reacties of ontstekingen bijvoorbeeld artritis of migraine, na toepassing van een individueel voedingsplan, veel minder griepen, verkoudheden maar ook hooikoorts doormaken. 

Evenzo speelt onze darmflora  een rol door zijn betrokkenheid van het immuunsysteem. Bovendien is aangetoond dat de darmflora veranderd is bij patiënten met COVID-19. Onderzoekers van het Hubrecht Institute in Utrecht, Erasmus MC Rotterdam en de Universiteit Maastricht hebben ontdekt dat het coronavirus zelfs darmcellen kan infecteren en zich daar kan vermenigvuldigen.

Om het infectie risico te verlagen en een vlugger herstel te bekomen is een verhoogd aanbreng nodig van  energie en voedingsstoffen afkomstig van voeding:

• B6, B12, foliumzuur, C, D en E,
• Sporenelementen waaronder zink, koper, ijzer en selenium,
• Eiwitten en de juiste vetzuren.

Wat betekent dit concreet?

Gevarieerde voeding en streven naar een gezond gewicht zal het immuunsysteem  ondersteunen voor, tijdens en ook na een besmetting met COVID-19.

Wie heeft er belang bij om hun voeding onder de loep te nemen?

Personen met al een verzwakte immuniteit blijken uit ervaring moeilijker te herstellen van een Covid besmetting.

Vooral personen die regelmatig te maken hebben met: 

• sinusklachten, keelpijn, oor- of longontstekingen 

• herhaalde infecties zoals verkoudheden of griep, maagdarminfecties (zo ook candida, herpes), urineweginfecties

• langdurige maagdarmklachten

• ernstige allergieën  (eczeem of astma)

• grieperige gewaarwordingen zonder koorts

• langdurige sterke vermoeidheid/uitputting

• moeilijke wondgenezing of abcesvorming/acne/aftose, jeuk

• haaruitval of afwijkingen van nagels (witte vlekjes, broze, lijntjes) 

• smaak en reukverlies

• meermalige antibiotica behandelingen 

• verlaagd aantal bloedcellen

• diabetes, hoge bloeddruk en leverafwijkingen

• langdurige slaapstoornissen 

• bepaalde vormen van kanker

• depressie, lethargie en burn-out

• over-of ondergewicht

Hierbij wil ik toelichten dat men in het begin bij de uitbraak van het Covid-16 in China kon  vaststellen dat veel personen met bloedtype A  mogelijks vatbaarder zijn voor dit virus. Een andere vaststelling dat men maakte is dat langdurig gebruik van maagzuurremmers de vatbaarheid voor het virus kan doen verhogen (zie maagzuurtekort).

Tekorten aan vitaminen, mineralen en vetzuren

Allergieën en maagzuurtekort 

Vooral vit B6, vitamine C, koper en magnesium zijn overbevraagd bij de verwerking van allergische(histamine) reacties. Daarnaast kunnen tekorten ontstaan van B12, magnesium, zink en ijzer in geval van maagzuurtekort. Ophef van allergische reacties, aanpak van intoleranties of  malabsorptie van bepaalde suikers of eiwitten in de darmen (eliminatie dieet) en ondersteuning van verteringsklachten (maagzuurtekort en gewijzigde darmflora) kan de reserves aan vitaminen en mineralen dus verhogen nodig om onze verdediging tijdens en herstel na een infectie te stimuleren. Op die manier kunnen slijmvliezen worden hersteld en meer witte bloedcellen worden aangemaakt en geactiveerd. 

Uit ervaring kan ik vaststellen dat bij een meerderheid van personen met bloedtype A toch een zwakkere vertering kan voorkomen vooral ter hoogte van de maag door een tekort aan maagzuurproductie. Daarnaast maakt onze weerstand  antistoffen aan, dit zijn eiwitten, om in de aanval te gaan en lichaamsvreemde stoffen uit te schakelen. Wanneer mensen te weinig eiwitten (aminozuren) met de voeding binnen krijgen of wanneer er een mankement zich voordoet in de eiwitvertering (belang van maagzuur), kan de afweer verzwakken.

Vooral het gebruik van suiker en bewerkte voeding/fastfood ligt hoog in onze welvaartstaat.  Suiker en toevoegingen richt zoveel roofbouw op onze zinkstatus. Gebruik  hiervan beperken en de juiste zoetstoffen aanwenden  zijn dus van groot belang om onze immuniteit terug een  boost te geven. Je zal ook merken dat de incidentie van verkoudheden of andere infecties en allergieën (bv. eczeem en astma) sterk verlaagt.

Overbelaste of beperkte levercapaciteit

Hoe meer opruimwerk onze lever moet verrichten, hoe riskanter voor onze weerstand want onze lever moet juist mineralen stockeren en vitaminen omzetten naar de actieve vorm nodig om onze weerstand te versterken. Daarnaast wordt van onze lever gevraagd om bepaalde vetstoffen om te zetten naar anti-inflammatoire en anti allergische stoffen om onze lichaam te versterken. Een lever sparend voedingsplan is dus essentieel met gebruik van de juiste hitte bestendige vetstoffen voor de bereiding.

Er dient tevens te worden vermeld in het kader van Covid-19 dat recente studies melden dat een positieve associatie werd vastgesteld tussen serum vitamine D en longfunctie. Hierbij spelen 3 voedingsfactoren een belangrijke rol:

• Voeding rijk van vitamine D

• Voldoende vetstofgebruik nodig voor de opname van vit D

• Het belang van magnesium voor een optimale vit D aanmaak 

Conclusie

Hieruit kan je besluiten dat onze immuniteit een complex systeem is. Laat je dus zeker begeleiden om uit te zoeken waar het probleem zich stelt waarom je moeilijk hersteld na een covid of andere infectie. Het achterhalen van mogelijke voedselintoleranties en het opheffen van aanwezige verteringsklachten kan een belangrijke rol betekenen om vlugger herstel te bekomen. Het is een investering niet alleen op korte maar ook op lange termijn! 

Naast al deze voedingstips geldt natuurlijk ook voldoende slaap, beweging (niet teveel en niet te weinig), extreme stress of angst situaties uit de weg gaan en gezonde buitenlucht opzoeken.